Odpocząwszy sobie we wspaniałem tem mieście przez tydzień, czwartaki wysłani zostali jako asekuracya znacznej ilość amunicyi do twierdzy Badayoz, na granicy portugalskiej leżącej. Dostawszy się do niej szczęśliwie, pomieszczeni tu zostali jako załoga. Ta służba garnizonowa stanowi jednę z najprzykrzejszych chwil, jakie czwartaki spędzili w Hiszpanii.
Odpocząwszy sobie we wspaniałem tem mieście przez tydzień, czwartaki wysłani zostali jako asekuracya znacznej ilość amunicyi do twierdzy Badayoz, na granicy portugalskiej leżącej. Dostawszy się do niej szczęśliwie, pomieszczeni tu zostali jako załoga. Ta służba garnizonowa stanowi jednę z najprzykrzejszych chwil, jakie czwartaki spędzili w Hiszpanii.
Brak był żywności, tak, że oficerowie obywać się musieli jedną racyą żołnierską na dzień. Musieli bardzo częste i zawsze krwawe robić wycieczki do Portugalii dla rekwizycyi żywności. W Badayoz przepędzili aż dwra miesiące, długie , przykre, głodne i smutne.
_____
Zygmunt Lucyna Sulima, Polacy w Hiszpanii (1808-1812), Warszawa, Gebethner i Wolff, 1888 r.
Dowódcą pułku został major Dębiński, słynny włoski legionista. Poprowadził on ułanów pod Badayoz, gdzie stali na straconych placówkach, oko w oko z Anglikami. Byłoto już w sierpniu 1811r. W całej okolicy wielki był niedostatek. Furażu dla koni trzeba było szukać daleko. Co noc występowano do broni i potykano się. Nakoniec naciśnięcici przez całą armią angielską, ułani wycofali się w porządku ku Berlanga, gdzie zastali na pozycyi artyleryą i piechotę francuską.
_____
Zygmunt Lucyna Sulima, Polacy w Hiszpanii (1808-1812), Warszawa, Gebethner i Wolff, 1888 r.
Ruszyliśmy do Kordowy gdzie zaledwo połączeni zpółkiem, odebraliśmy przeciwny rozkaz, aby dniem i nocą pośpieszać w pomoc oblężonej przez Anglików fortecy Badajoz. Dowiedzie liśmy się zarazem, że lord Wellesley przeważne odniósł zwycięztwo nad marszałkiem Marmontem, i że fortecę Badajoz, którą marszałek Mortier po całorocznem oblężeniu zaledwo zdobył, Anglicy usiłują nam koniecznie odebrać.
Westchnąwszy zatem głęboko, ruszyliśmy ku Badajoz. Przymaszerowawszy pod Albuhera, zastaliśmy nieprzyjaciela rozłożonego na tych samych pozycyach, które zajmował podczas bitwy tam ztoczonój. Równo ze świtem jużeśmy się szykowali do boju, aż tu ani jednego Anglika nie masz; dalejże więc gonić za niemi.
_____
Kajetan Wojciechowski, Pamiętniki moje z Hiszpanii, wydał Leon Potocki, Drukarnia Stanisława Strąbskiego, Warszawa 1845
Przymaszerowawszy pod Badajoz, już tam nie znaleźliśmy Anglików, gdyż w wilią naszego przymarszu, od oblężenia odstąpili. Wróciwszy ztamtąd, rozłożyliśmy się garnizonami w Sewilli, w Jaen, Baza, w Grenadzie, Maladze i Kordowie. Ale zaledwieśmy dni kilka na miejscu odpoczęli, przychodzi znów rozkaz, ażeby dniem i nocą pośpieszać ku Badajoz, dokąd skorośmy znów przybyli, nie znaleźliśmy powtórnie Anglików. Widoczną zatem było rzeczą, iż nieprzyjaciel marszami i kontrmarszami chciał nas wyniszczyć.
Gdy później poraź trzeci odebraliśmy rozkaz spiesznego pochodu ku Badajoz, nimeśmy zdążyli fortecy na pomoc, już ta szturmem zdobytą została. Zdobycie tej fortecy przez Anglików, było wielką dla nas klęską; tam bowiem prócz ogromnych magazynów żywności i potrzeb wojennych, utraciliśmy wielkiego kalibru armaty, umyślnie tam odlewane, a służyć mające do bombardowania Kadyxu.
_____
Kajetan Wojciechowski, Pamiętniki moje z Hiszpanii, wydał Leon Potocki, Drukarnia Stanisława Strąbskiego, Warszawa 1845
